Przyłącza instalacji OZE – ile wniosków złożono w 2021 roku?

Warunki przyłączenia instalacji OZE do sieci oraz niedoinwestowana infrastruktura przesyłowa i dystrybucyjna w Polsce – to dwie kwestie, nad którymi musi pochylić się sektor energetyczny. Inwestorzy sygnalizują, że coraz częściej dostają odmowy wydania warunków przyłączenia. Ile takich wniosków wpłynęło w ubiegłym roku? Co jest brane pod uwagę podczas wydawania decyzji? Na pytania posła odpowiedział Pełnomocnik Rządu ds. infrastruktury krytycznej, Piotr Naimski.

Obecnie łączna moc zainstalowana w OZE przekracza 17,4 GW, wobec 56 GW zainstalowanych we wszystkich instalacjach wytwórczych w Polsce. To dopiero początek transformacji energetycznej w Polsce, a już pojawiają się znaczne bariery w ich rozwoju. Coraz wyraźniejszy wydaje się problem infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej oraz jej wydolności. Ta kwestia dotyczy nie tylko Polski, ale pozostałych krajów Unii Europejskiej jak Niemczy czy Szwecja. Decydenci krajowi podejmują różne działania związane z rozwojem sieci przesyłowej, najczęściej poprzez rozwijanie nowych przyłączy. Jednakże te inwestycje są bardzo drogie, o czym przekonały się już m.in. Niemcy. 

W przypadku Polski, sektor dystrybucji energii oczekuje wsparcia legislacyjnego, które umożliwi rozbudowę sieci dystrybucyjnej oraz jej modernizację. Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE), operator systemu elektroenergetycznego w naszym kraju, korzysta z szybkiej ścieżki na realizację inwestycji, do której powinni mieć także dostęp operatorzy segmentu dystrybucyjnego. Obecnie procedura modernizacyjna trwa od 3 do 5 lat, a w niektórych przypadkach sięga nawet 10 lat.

Statystyki pokazują, że wzrasta liczba odmów przyłączenia instalacji OZE do sieci. Przykładowo w całym 2020 roku Tauron wydał decyzję odmowną w przypadku 5 proc. złożonych wniosków. W 2021 roku był to już poziom 25 proc. w okresie od stycznia do września, o czym informowaliśmy TUTAJ. Nad sprawą pochylił się jeden z posłów. Ile w 2021 roku, zgodnie z prawem energetycznym, złożono wniosków o wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci energetycznych dla nowych instalacji OZE do wszystkich operatorów w Polsce? O to pyta w interpelacji Poseł na Sejm RP Krzysztof Gadowski. 

Piotr Naimski, Pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury krytycznej, przedstawił dane z rozbiciem na poszczególnych operatorów. Jak czytamy, tylko w 2021 roku do PSE wpłynęły łącznie 42 wnioski o określenie warunków przyłączenia na łączną moc 10 027 MW, z czego moc 5 990 MW obejmowała źródła OZE (32 wnioski). W przypadku OZE wnioski dotyczyły instalacji OZE (farmy wiatrowe, instalacje fotowoltaiczne) oraz dla instalacji hybrydowych (instalacja fotowoltaiczna wraz z magazynem energii, blok gazowo-parowy wraz z instalacją fotowoltaiczną oraz farma wiatrowa wraz z instalacją fotowoltaiczną).

W przypadku operatorów sieci dystrybucyjnych, łączna moc przyłączeniowa dla wszystkich wniosków złożonych w 2021 roku wyniosła w przypadku PGE – 5 068 MW, Enei – 13 994 MW, TAURONU – 3 906 MW, Energi – 6 472 MW.

Liczba wniosków dotyczących tylko OZE wyniosła 2185 w przypadku PGE, 3 298 wniosków – Enea, 1 169 – Tauron, 2415 – Energa. Nie podano łącznej mocy instalacji OZE dla tych wniosków. 

Ile złożonych wniosków uzyskało zgody?

Poseł pyta także o wydane zgody w związku ze złożonymi w ubiegłym roku wnioskami o wydanie warunków technicznych przyłączenia instalacji OZE. Minister Naimski poinformował, że w 2021 roku PSE określiły warunki przyłączenia dla 11 obiektów na łączną moc 3 643 MW, z czego 1 320 MW dotyczyła źródeł OZE.

Podkreśla, że nie wszystkie wnioski złożone w ubiegłym roku zostały rozpatrzone w tym samym roku z uwagi na procedurę rozpatrywania wniosków i ustawowy 150-dniowy termin, w efekcie część z wniosków złożonych w 2021 roku zostanie rozpatrzona w tym roku. Podobnie, część warunków przyłączenia w 2021 r. zostało określonych na wnioski, które złożono w 2020 roku.

Dane dotyczące poszczególnych operatów przedstawiają się następująco:

• PGE: 775 wydanych warunków przyłączenia dla wniosków, które wpłynęły do spółki w 2021 r. Łączna moc przyłączeniowa w wydanych warunkach wynosi 1 358 MW. Jednocześnie PGE informuje, że część wniosków złożonych w 2021 r. jest wciąż procedowanych
• ENEA: 1720 wydanych warunków przyłączenia, przy czym 777 warunków dotyczyło wniosków z 2021 r., a 943 wniosków z 2020 r. Łączna moc przyłączeniowa w wydanych warunkach wynosi 4 559 MW, przy czym 1 993 MW wynikało z wniosków złożonych w 2021 r., a 2 566 MW z wniosków złożonych w 2020 r.

• TAURON: 822 wydanych warunków przyłączenia w 2021 r. Łączna moc przyłączeniowa w wydanych warunkach wynosi 2 472 MW
• ENERGA: 2 103 wydane warunki przyłączenia w 2021 r. Łączna moc przyłączeniowa w wydanych warunkach wynosi 3 124 MW 

Co operatorzy uwzględniają podczas wydawania warunków?

Mając na uwadze zapisy Prawa energetycznego, regulującego zasady przyłączeń do sieci elektroenergetycznej, po złożeniu kompletnego wniosku o przyłączenie i wpłacie zaliczki (dot. źródeł i magazynów) operatorzy systemów elektroenergetycznych są zobowiązani do wykonania ekspertyzy wpływu planowanych urządzeń, instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny. Procedura ta dotyczy ubiegania się o przyłączenie do sieci o napięciu wyższym niż 1 kV źródeł i magazynów o mocy wyższej niż 2 MW oraz dla instalacji odbiorczych o mocy wyższej niż 5 MW. 

Co uwzględnia ekspertyza? Naimski wskazuje, że bierze się pod uwagę kilka elementów:

• planowaną rozbudowę sieci przesyłowej, określoną w Planie rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną (PRSP),
• planowaną rozbudowę sieci dystrybucyjnej zgodnie z planami rozwoju OSD,
• prognozę zapotrzebowania na moc szczytową dla charakterystycznych stanów KSE,
• planowane wycofanie jednostek wytwórczych w KSE,
• budowę nowych obiektów planowanych do przyłączenia, w tym dla których wydano warunki przyłączenia lub zawarto umowy o przyłączenie oraz morskich farm wiatrowych o mocy 10,9 GW (wymóg ten wprowadzony jest ustawą offshore wind z dnia 17 grudnia 2020 roku).

Na podstawie wyników ekspertyzy podejmowana jest decyzja o wydaniu warunków przyłączenia instalacji, lub jej braku. 

Dla I i II grupy przyłączeniowej (sieć przesyłowa i dystrybucyjna o napięciu 110 kV) operatorzy są zobowiązani do rozpatrzenia wniosków o przyłączenie w terminie 150 dni od daty złożenia kompletnego wniosku lub wpłaty zaliczki. Operatorzy, w uzasadnionych przypadkach, mają prawą wydłużyć powyższy termin do 225 dni.

Źródło: Sejm