Przyszłość programów Mój Prąd i Czyste Powietrze

Wydarzenie moderował Grzegorz Burek, redaktor naczelny GLOBEnergia oraz Bogdan Szymański, prezes Stowarzyszenia Branży Fotowoltaicznej Polska PV. Już na początku Trendów padły ważne informacje na temat przyszłości priorytetowych programów Mój Prąd i Czyste Powietrze. Wśród gości honorowych wydarzenia znalazł się wiceminister klimatu i środowiska, pełnomocnik rządu ds. OZE Ireneusz Zyska, który powiedział, że program Mój Prąd dotyczas sprawdził się i w tym momencie są analizowane modele jego kontynuacji w 2021 r. Rozważane jest dofinansowanie instalacji ładowarek do samochodów elektrycznych, pomp ciepła oraz domowych magazynów energii. Ponadto przedstawiciel rządu poinformował, że projekt ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych ma do końca października br. trafić do Sejmu. Ponadto prowadzone są prace nad strategią wodorową i “urynkowieniem” klastrów energii.

Wystąpił także Pełnomocnik Premiera ds. Programu Czyste Powietrze, Bartłomiej Orzeł. Poinformował, że program Czyste Powietrze został przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska zgłoszony do Krajowego Planu Odbudowy jako priorytet. Wartość projektu opiewa na 8 mld euro. Rozpoczynają się prace nad programem prefinansowania dla osób najuboższych, włączeniem systemu bankowego i koncernów energetycznych, a rząd szuka dodatkowo rozwiązań dla budownictwa wielorodzinnego.

Artur Michalski, wiceprezes Zarządu NFOŚiGW powiedział o dużym dorobku systemu finansującego inwestycje prośrodowiskowe, którego filarem jest właśnie NFOŚiGW, obok wojewódzkich funduszy i BOŚ. Fundusz przez 31 lat dofinansował przedsięwzięcia o łącznej wartości ponad 250 mld zł, uwzględniając tylko środki krajowe. Zauważył, że trwa obecnie proces finansowania osób fizycznych. Usprawniany jest także cały czas program Ciepłownictwo Powiatowe, który będzie rozszerzony. Kluczową kwestią cały czas pozostaje skuteczna walka z zanieczyszczeniami powietrza.

Nadchodzi Fala Renowacji

UE chce modernizować budynki dla efektywności energetycznej. Ekspert ds. regulacji Paweł Wróbel wprowadził uczestników do istoty europejskiej strategii integracji systemu energetycznego oraz wyjaśnił, dlaczego ważna jest elektryfikacja na drodze do transformacji energetycznej. Dr Christian Schnell (Solivan, POBE) podkreślił, że UE decyduje się w tej strategii na świadomy wybór technologii, co przełoży się na efektywną redukcję emisji CO2. Wodór w ogrzewnictwie i ciepłownictwie będzie zastosowany tam, gdzie nie będzie można instalować pomp ciepła, których postępy w instalacji na rynku polskim przedstawił Paweł Lachman (PORT PC). Po 4 miesiącach funkcjonowania Czyste Powietrze 2.0 udział pomp ciepła wzrósł z 9 do 18 procent. Zdaniem Prezesa PORT PC, niezbędne jest przeprowadzenie rzetelnej kampaniii informacyjnej na rzecz programu Czyste Powietrze w Polsce.

Z kolei Anna Bogdan (PZITS) wskazała, że projektanci i wykonawcy zwracają uwagę na problemy z zapisami warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki. Tomasz Malowany (SGGiK) alarmował, że dla instalatorów trzeba przygotować szkolenia, aby sprostali wyzwaniom nadchodzącej fali renowacji budynków. W obecnej chwili mamy niedobór takich szkoleń, powinny być realizowane już od teraz, aby przygotować 35 000 – 40 000 instalatorów w Polsce. Marek Beśka z SEDG tłumaczył, jak prefabrykaty drewniane mogą mieć szerokie zastosowanie w termomodernizacji w fali renowacji budynków. Tomasz Trusewicz (Stowarzyszenie Polska Wentylacja) podkreślił, że renowacja powinna być przeprowadzona kompleksowo, co przełoży się na jakość i komfort użytkowania, co z kolei przyniesie pozytywne skutki zdrowotne użytkowników, ale też może spowodować znaczące oszczędności energii.

Niezbędna jest kompleksowa walka ze smogiem

Andrzej Guła (Polski Alarm Smogowy) powiedział, że w przyszłości może być problem z dobrej jakości usługami i deficytem instalatorów. Zaapelował do branży, aby budować solidny rynek instalacyjny w celu przeprowadzenia transformacji kilku milionów polskich domów. Roman Ciońćka (Glen Dimplex Polska) przybliżył kwestię istoty audytów energetycznych. Audytorzy nie zawsze precyzyjnie wskazują pompy ciepła, co przekłada się na wyliczenie efektu energetycznego, ekonomicznego i ekologicznego. Andrzej Kielar (ROCKWOOL Polska) powiedział o wyzwaniach stojących przed realizacją Europejskiego Zielonego Ładu. Według Dyrektora Zarządzającego ROCKWOOL Polska, ubóstwo energetyczne jest realnym problemem i jak na razie pętlą bez wyjścia z powodów finansowych. Część społeczeństwa nie ma po prostu środków na termomodernizację budynków, która jest bezdyskusyjnie pierwszym niezbędnym krokiem do poprawy efektywności energetycznej i bez pomocy publicznej nie ma też szans, aby się z tej pętli wydostać. Sebastian Walerysiak (Viessmann Polska) odpowiedział na pytanie o przyszłość kotłów gazowych w walce ze smogiem. Prezes Viessmann Polska zaznaczył, że tylko 8 procent budynków na polskim rynku jest wykonanych w wysokim standardzie, a w większości ogrzewanie w starych budynkach oparte jest o paliwa kopalne. Podkreślił również, że średni wiek kotła w Polsce to 22 lata. Janusz Starościk (SPIUG) zauważył, że ewolucja systemów zaopatrywania w ciepło będzie miała zasadniczy wpływ na powodzenie polskiej transformacji energetycznej oraz ograniczenie potencjalnych kosztów wynikających z opłat z tytułu emisji zanieczyszczeń do atmosfery.

Fotowoltaika wchodzi na nowy poziom

Bogdan Szymański (SBF Polska PV) prognozował, że dojdzie do zmian na rynku fotowoltaicznym. W przyszłym roku spodziewany jest spadek dynamiki wzrostu, ale generalnie fotowoltaika nie przestanie się rozwijać. Zmienia się struktura klienta, coraz częściej firmy zainteresowane są inwestycjami w energetykę słoneczną. Obserwowane są także nowe trendy w tym sektorze np. duży wzrost mocy modułów PV oraz ich wymiarów. Podobnie wypowiedział się Marcin Jędrachowicz (Jinko Solar). Inwestorzy coraz częściej patrzą w pierwszej kolejności na generację energii, na to ile zyskają przez 20, 25, 30 lat użytkowania, a nie na sam koszt początkowy. Pieniądze są na rynku, a inwestorzy oczekują jak największej stopy zwrotu. Paweł Wiktorowicz (Corab) zwrócił uwagę na fakt, że zwiększenie powierzchni modułów fotowoltaicznych oznacza dla producentów konstrukcji wsporczych bardzo duże zmiany, chęć dostosowania się do zmieniających się trendów, ale także wyzwania dotyczące statyki konstrukcji.

Maciej Piliński (Fronius Polska) podkreślił istotę bezpieczeństwa przeciwpożarowego instalacji fotowoltaicznych. Według eksperta istotne jest zadbanie o dwa aspekty bezpieczeństwa: aby instalacja PV sama nie stała się źródłem pożaru i by nie stanowiła zagrożenia dla służb ratowniczych. Można to osiągnąć stosując się do zaleceń i wytycznych publikowanych m.in. przez Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej, przy czym ważne jest podejście do zagadnienia, a nie konkretne rozwiązania techniczne. Michał Marona (SolarEdge) powiedział, że samochody elektryczne oraz pompy ciepła będą istotnymi czynnikami wpływającymi na konsumpcję energii w naszych domach. Ich sercem będzie falownik fotowoltaiczny. Edyta Witkowska-Grześkiewicz (Bruk-Bet Solar) omówiła zależności parametrów technicznych modułów od wydajności systemu PV w trakcie okresu eksploatacji. Dzięki testom wytrzymałościowym możliwa jest symulacja procesu starzenia się materiałów w różnych warunkach klimatycznych, co pozwala lepiej oszacować koszt produkcji energii w ujęciu długoterminowym.

Podczas Trendów Energetycznych organizatorzy przeprowadzili wśród uczestników ankietę, w której zapytali, jak w ich ocenie będzie rozwijał się polski rynek fotowoltaiczny w przyszłym roku. Okazuje się, że zdaniem respondentów rynek fotowoltaiczny w przyszłym roku będzie się rozwijał tak samo jak w tym lub szybciej – te odpowiedzi wybrało po 43 proc. ankietowanych. 12 proc. respondentów uznało, że rynek będzie rozwijał się wolniej. 2 proc. ankietowanych nie ma zdania na ten temat. 

Nowe technologie napędzają transformację energetyczną

Piotr Rudyszyn (Instytut Jagielloński) podkreślił, że efektywność turbin wiatrowych jest bardzo duża i stale się powiększa. Nie jest to rewolucja, ale ewolucja. Niestety przez zmiany ustawowe postęp technologiczny w energetyce wiatrowej na lądzie ominął Polskę. Szansą dla Polski jest morska energetyka wiatrowa. Jakub Kupecki (Centrum Technologii Wodorowych Instytutu Energetyki) wskazał, że Polska potrzebuje zielonego wodoru nie tylko od strony technologii i jej rozwijania w kraju, ale także od strony kadr, które będą niezbędne, aby budować nowe gałęzie i przedsiębiorstwa. Wodór zaczyna być traktowany jako realne rozwiązanie przystosowania się do nowych standardów emisyjnych. Maciej Mazur (PSPA) opowiedział o stanie elektromobilności na świecie. Ceny baterii litowo-jonowych będą spadać do 2025 -2030 r., umożliwiając w międzyczasie zrównanie się poziomu cen pojazdów elektrycznych z pojazdami konwencjonalnymi. Maciej Tomaszewski (Ekoenergetyka-Polska) powiedział, że technologia Vehicle-to-Grid jest realna, ale nie ma rozwiązań prawnych w Polsce na tę chwilę. Wytwórcy ładowarek są przygotowani do V2G. W kontekście rozwoju elektromobilności wypowiedział się też Krzysztof Burda (PIRE). Na ulicach największych polskich miast można spotkać ok. 100-120 samochodów elektrycznych. Polskie miasta na ten moment nie są gotowe na elektromobilność, nie mają odpowiedniej infrastruktury i przygotowania merytorycznego. Marek Gawroński (Volvo Group Polska) podkreślił, że transport przyszłości będzie inteligentny, elastyczny i połączony. Co najmniej kilka z rozwiązań technicznych, które zobaczymy w nadchodzącym czasie, istnieje już dziś, chociaż są one stosowane na mniejszą skalę.

Organizatorzy zapytali uczestników Trendów Energetycznych także o największe ich zdaniem bariery rozwoju polskiej elektromobilności. Zdaniem respondentów największą barierą dla rozwoju polskiej elektromobilności są wysokie ceny pojazdów. Tę odpowiedź wskazało 37 proc. respondentów. Na drugim miejscu wśród barier znalazł się krótki zasięg – 35 proc. respondentów, na trzecim infrastruktura – 12 proc. respondentów, a na czwartym nawyki – 6 proc. respondentów.